Το μνημείο θα βρίσκεται μπροστά, ουσιαστικά, από τον Ιερό Ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και θα "δεσπόζει" επάνω σε μια από τις εισόδους-εξόδους της Αρκαδικής πρωτεύουσας. Ποιος, όμως, ήταν ο Μανώλης Δούνιας και τι προσέφερε στον αγώνα για την Εθνική Ανεξαρτησία;

Ας δούμε τι αναφέρει σχετικά το "Λεξικό της Ελληνικής Επανάστασης του 1821", του Χρήστου. Α. Στασινόπουλου (Εκδόσεις Δεδεμάδη):

Καταγόταν από το Λεωνίδιο της Κυνουρίας. Στην εξυπνάδα του, τη εφευρετικότητά του και στο θάρρος του, οφείλεται το γρηγορότερο πάρσιμο της Τριπολιτσάς στις 23 Σεπτεμβρίου 1821. Είχε πιάσει φιλία με τους Τούρκους πυροβολητές (τοπτσίδες) της τάπιας που ήταν κοντά στην πόρτα τ' Αναπλιού. Και μαζί με τους φίλους του, Γκίκα Ρουμάνη και Αυραντίνη (Σπετσιώτες), ανέβαιναν στην τάπια, πηγαίνοντας στους απονήρευτους Τούρκους πυροβολητές διάφορα τρόφιμα που τόσο είχαν ανάγκη. Στις 23 Σεπτεμβρίου, ανέβηκαν περισσότεροι φίλοι με τον Δούνια στην τάπια. Είδαν δε ότι ελάχιστοι φρουρούσαν τις επάλξεις, γιατί εκείνη την ημέρα γινόταν μεγάλη συνέλευση των πολιορκημένων Τούρκων. Συννενοήθηκαν τότε με άλλους, Τσάκωνες και Αγιοπετρίτες που είχαν πλησιάσει κάτω από την τάπια, με νοήματα, γλίστρησαν μερικοί από τους ανεβασμένους στην τάπια και άνοιξαν την πύλη τ' Αναπλιού.

Ώρμησαν μέσα οι απέξω και καθώς τους είδαν οι άλλοι Αγιοπετρίτες, έτρεξαν με τις σημαίες τους από τα ταμπούρια τους και μπήκαν από του Σεραγιού την πόρτα, που την είχαν ανοίξει στο μεταξύ όσοι μπήκαν νωρίτερα. Ώρμησαν και άλλα κοντινά σώματα και η έφοσος γενικεύτηκε. Ο Αυραντίνης έστρεψε τα κανόνια της τάπιας, που καταλάβανε με τέχνασμα, κατά του Σεραγιού κι άρχισε να χτυπάει το Σεράγι. Πανικός και σύγχυση απλώθηκε στους Τούρκους της Τριπολιτσάς, ενώ τα επαναστατικά σώματα των Ελλήνων, χάρη στο τέχνασμα του Δούνια, μπήκαν όλα χωρίς θυσίες στην θρυλική πρωτεύουσα του Μοριά. 

Πολλοί ονομάζουν τον Δούνια πορθητή της Τριπολιτσάς. Αν και ο μεγάλος πορθητής είναι ο επαναστατημένος λαός που με την ορθή στρατηγική και τη σιδερένια θέληση κι επιμονή του Κολοκοτρώνη έζωσε κι έσφιξε το κάστρο, είναι αλήθεια ότι και του Δούνια η συμβολή στάθηκε μεγάλη, στο να πάρουν οι Έλληνες πιο γρήγορα την Τριπολιτσά και χωρίς πολλές θυσίες. 

Ο Δούνιας, εκτός απ' το κατόρθωμά του στην Τριπολιτσά, πήρε μέρος και σε πολλές άλλες μάχες σε όλη τη διάρκεια του Αγώνα. Σε Μονεμβασιά, Κόρινθο, Ναύπλιο, Δολιανά, Βαλτέτσι, Μπερτζοβά, Αγιοσώστη, Ομέρ Τσαούση, Γράνα, Πάτρα, Δερβενάκια, Κλένια, Στερεά Ελλάδα, Στυλίδα, Αγιαμαρίνα, Σάλωνα. Καθώς και κατά του Ιμπραήμ, πάντα ως μπουλουξής και καπετάνιος με ογδόντα ως εκατό παλικάρια. Έφερε πολλές πληγές. Πέθανε φτωχός στην Τριπολιτσά, στις 28 Φεβρουαρίου 1855 και τον έθαψαν στο νεκροταφείο της Αγίας Βαρβάρας.

Σε μια αίτησή της προς την επιτροπή των αδικημένων αγωνιστών, η χήρα γυναίκα του, στις 15 Ιουνίου 1865, αναφέρει, μεταξύ άλλων, και τα εξής: "Ο σύζυγός μου, επιζήσας μέχρι του 1855 αφ' ότου απεβίωσεν επί της ψάθης, εγκαταλιπών εμέ μετά τεσσάρων ανηλίκων κορασίων, νυν δε εν ώρα γάμου και πάσαι ανύπανδραι...."