24η Ιουλίου: ημέρα εορτασμού για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας

Ο Ιούλιος του 1974 σημαδεύτηκε από γεγονότα που άλλαξαν οριστικά την πορεία της σύγχρονης Ελλάδας. Η πτώση της επταετούς δικτατορίας, που είχε επιβληθεί το 1967, ήρθε σε μια περίοδο έντονης κρίσης, με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο να λειτουργεί ως καταλύτης για την κατάρρευση του καθεστώτος.

Το δικτατορικό καθεστώς βρισκόταν ήδη σε παρακμή από το 1973. Ο πληθωρισμός, οι φοιτητικές κινητοποιήσεις και η διεθνής απομόνωση είχαν υπονομεύσει την «αυθεντία» του. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 και η επακόλουθη στρατιωτική επέμβαση αποκάλυψαν την ευπάθεια του συστήματος. Η ανατροπή του Παπαδόπουλου από τον Ιωαννίδη δεν έφερε σταθερότητα, αλλά οδήγησε στην καταστροφική απόφαση για πραξικόπημα στην Κύπρο.

Όταν στις 15 Ιουλίου 1974 πραγματοποιήθηκε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, η Τουρκία βρήκε την ευκαιρία να εισβάλει στο νησί. Στις 23 Ιουλίου, ο διορισμένος από τη χούντα στη θέση του προέδρου Φ. Γκιζίκης συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη πολιτικών προσώπων, όπου αποφασίστηκε η παράδοση της διακυβέρνησης της χώρας στους πολιτικούς.

Η επιλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή ως πρωθυπουργού αποδείχθηκε καθοριστική. Με την άφιξή του από το Παρίσι στις 24 Ιουλίου, ξεκίνησε επίσημα η Μεταπολίτευση. Χιλιάδες πολίτες βγήκαν στους δρόμους για να υποδεχτούν τον νέο ηγέτη και να γιορτάσουν το τέλος της δικτατορίας.

Η κυβέρνηση Καραμανλή ανέλαβε την πολύπλοκη διαδικασία της δημοκρατικής αποκατάστασης. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, όπως αναφέρει σχετικό τηλεγράφημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ:
* Κατήργησε τα δικτατορικά νομοθετήματα
* Απελευθέρωσε τους πολιτικούς κρατουμένους
* Προκήρυξε εκλογές
* Ετοίμασε το Σύνταγμα του 1975

Η 24η Ιουλίου καθιερώθηκε ως ημέρα εορτασμού της αποκατάστασης της δημοκρατίας, συμβολίζοντας την επιστροφή στη νομιμότητα και τον σεβασμό των πολιτικών ελευθεριών. Στα επόμενα χρόνια, η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις, αλλά πάντα με βάση τα δημοκρατικά ιδεώδη που επανήλθαν εκείνη την κρίσιμη ημέρα.

Σήμερα, 51 χρόνια μετά, η επέτειος αυτή παραμένει ζωντανή στην ιστορική μνήμη της χώρας. Υπενθυμίζει ότι η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη, ενώ η κληρονομιά της Μεταπολίτευσης αποτελεί θεμέλιο για τη σύγχρονη ελληνική δημοκρατία.