Η 1η Τ.ΟΜ. Υ. Τρίπολης για τη νόσο του Alzheimer

H Παγκόσμια Ημέρα για τη νόσο του Alzheimer έχει καθιερωθεί κάθε χρόνο στις 21 Σεπτεμβρίου και ο Σεπτέμβριος έχει καθιερωθεί διεθνώς ως Παγκόσμιος Μήνας για τη νόσο Alzheimer.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 2021, 57 εκατομμύρια άνθρωποι έπασχαν από άνοια παγκοσμίως, εκ των οποίων πάνω από το 60% ζουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Κάθε χρόνο, υπάρχουν σχεδόν 10 εκατομμύρια νέα κρούσματα.

Η άνοια προκύπτει από μια ποικιλία ασθενειών και τραυματισμών που επηρεάζουν τον εγκέφαλο. Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας και μπορεί να συμβάλλει στο 60-70% των περιπτώσεων.
Η άνοια είναι σήμερα η έβδομη κύρια αιτία θανάτου και μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας και εξάρτησης μεταξύ των ηλικιωμένων παγκοσμίως.

Το 2019, η άνοια κόστισε στις οικονομίες παγκοσμίως 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, περίπου το 50% αυτού του κόστους αποδίδεται στη φροντίδα που παρέχεται από άτυπους φροντιστές (π.χ. μέλη της οικογένειας και στενούς φίλους), οι οποίοι παρέχουν κατά μέσο όρο 5 ώρες φροντίδας και εποπτείας την ημέρα.

Η Νόσος Alzheimer είναι μια χρόνια νευροεκφυλιστική ασθένεια του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, που χαρακτηρίζεται στην ήπια μορφή της από σταδιακή απώλεια της μνήμης και περιορισμό των υπόλοιπων νοητικών λειτουργιών του εγκεφάλου. Είναι μια νόσος της «τρίτης ηλικίας», παρόλο που σποραδικά συναντώνται περιστατικά και σε μικρότερες των 65 ετών ηλικίες.

Αρχικά συμπτώματα είναι η ήπια έκπτωση μνήμης και άλλων νοητικών λειτουργιών που συχνά περνούν απαρατήρητα, τόσο από τον ασθενή όσο και από τα μέλη της οικογένειάς του. Όσο η νόσος εξελίσσεται, επηρεάζονται σταδιακά και οι δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, δηλαδή οι κοινωνικές σχέσεις, η διαχείριση των οικονομικών, η φροντίδα του εαυτού, η οδήγηση κλπ.

Με την πάροδο του χρόνου οι δυσκολίες αυτές γίνονται τόσο σοβαρές, ώστε ο ασθενής να εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους άλλους. Πολλές φορές, στις δυσκολίες αυτές, προστίθενται και διαταραχές συμπεριφοράς, όπως επιθετικότητα, απάθεια, διαταραχές ύπνου και όρεξης, υπερκινητικότητα.

Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της νόσου από τον ίδιο τον ασθενή, τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής του ασθενούς, αλλά και προκειμένου οι συγγενείς και όσοι φροντίζουν τους πάσχοντες να είναι καλύτερα ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι να χειριστούν τα προβλήματα που προκαλεί η νόσος στον άνθρωπό τους, αλλά και στους ίδιους. Η διάγνωση είναι το πρώτο βήμα προς τον προγραμματισμό για το μέλλον.

ΑΙΤΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ALZHEIMER

• Γενετικοί παράγοντες
• ηλικία, φύλο,
• σύνδρομο Down,
• Καρδιαγγειακοί παράγοντες( διαβήτης, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία,παχυσαρκία),
• κάπνισμα,
• διατροφικές συνήθειες
• τραυματικές κακώσεις κεφαλής,
• κατάθλιψη,
• Φαρμακευτική αγωγή (ορμόνες, αντιυπερτασικά, αντιδυσλιπιδαιμικά, αντιφλεγμονώδη κλπ)
• παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν το νοητικό απόθεμα (IQ, εκπαίδευση, επάγγελμα, πνευματικές, κοινωνικές δραστηριότητες, φυσική άσκηση κλπ).

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Ξεχνάτε ονόματα και φυσιογνωμίες ανθρώπων;
• Ξεχνάτε τα πρόσφατα γεγονότα, παρόλο που θυμόσαστε πολύ καλά τα παλαιότερα;
• Συναντάτε δυσκολία στο να εκφραστείτε ; Ψάχνετε να βρείτε τι κατάλληλες λέξεις;
• Αντιμετωπίζετε δυσκολίες στο να κάνετε πράγματα που παλαιότερα σας φαίνονταν πολύ εύκολα π.χ. να μαγειρέψετε, να οδηγήσετε, να διαχειριστείτε τα οικονομικά σας;
• Δυσκολεύεστε να προσανατολιστείτε στον χώρο; Χάνετε τον δρόμο σας σε περιοχές που γνωρίζετε καλά;
• Διαταραχές της μνήμης
• Διαταραχές προσανατολισμού
• Δυσκολία στην εκτέλεση καθημερινών εργασιών
• Διαταραχές κριτικής ικανότητας
• Διαταραχές της ικανότητας κατανόησης και έκφρασης του λόγου
• Προβλήματα διάθεσης και συμπεριφοράς
• Παραληρήματα
• Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα μνήμης που δυσκολεύουν την καθημερινότητα
σας, επικοινωνήστε άμεσα με κάποιον ειδικό.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

• Η πρόληψη της Νόσου Alzheimer εξαρτάται από την υιοθέτηση ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής.
• Ριζική θεραπεία δεν υπάρχει και οι τρόποι πρόληψής της δεν είναι ακόμη πλήρως διευκρινισμένοι.
Σ’ αυτόν τον τρόπο ζωής σημαντικό ρόλο παίζουν:
• ο έλεγχος των αγγειακών παραγόντων κινδύνου (υπέρταση, διαβήτης, αυξημένη χοληστερίνη, κάπνισμα, παχυσαρκία), που επιτυγχάνεται με φαρμακευτική αγωγή, υγιεινή διατροφή και συστηματική σωματική άσκηση.
• Προστατευτικό ρόλο παίζουν επίσης η νοητική άσκηση και γενικότερα οι δραστηριότητες που διεγείρουν τις νοητικές λειτουργίες, η αποφυγή του στρες και η ενεργή κοινωνική ζωή.
• Εξασκείτε το μυαλό σας
• Συμμετέχετε σε κοινωνικές δραστηριότητες
• Οργανώστε την καθημερινότητά σας
• Ακολουθείτε υγιεινή διατροφή
• Γυμναστείτε συστηματικά
• Ρυθμίστε τα χρόνια προβλήματα υγείας
• Ζητείστε εγκαίρως βοήθεια
• Εμπιστευθείτε το γιατρό σας και ρωτήστε τον ό,τι θέλετε
• Ακολουθήστε την φαρμακευτική αγωγή που σας έχει συστήσει ο γιατρός σας και ενημερώνετέ τον σε τακτική βάση για την πορεία σας.
• Προσπαθήστε να έχετε μια ρουτίνα στην καθημερινότητά σας
• Περπατήστε!!!
• Κρατείστε σημειώσεις!
• Προσέξτε την διατροφή σας.
• Μην παραμελείτε τα προβλήματα στον ύπνο σας.
• Ακονίστε το μυαλό σας.
• ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΜΟΝΟΙ ΣΑΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΟΙ ΜΟΝΟΙ ΠΟΥ ΕΧΕΤΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΣΑΣ.
• ΖΕΙΤΕ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΘΕΤΙΚΑ.
• Η καλή διάθεση και η θετική σκέψη είναι οι καλύτεροί μας σύμμαχοι.
Φροντίδα Υγείας και Κοινωνική Μέριμνα- Δομές και υπηρεσίες
• Ιατρεία Μνήμης και Νοητικών Λειτουργιών και Ψυχογηριατρικές Κλινικές.
• Τα άτομα με άνοια στην Ελλάδα εξυπηρετούνται κατά κύριο λόγο από τους νευρολόγους, τους ψυχιάτρους, τους γηριάτρους και τους οικογενειακούς γιατρούς και προσφέρουν υπηρεσίες όπως διάγνωση, παρακολούθηση, συνταγογράφηση.
• Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες Alzheimer στην Ελλάδα
• Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Κοινοτικές υπηρεσίες
• Δομές όπως τα Κ.Α.Π.Η. (Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων), τα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων (Κ.Η.Φ.Η) καθώς και οι υπηρεσίες.
• «Βοήθεια στο Σπίτι» που παρέχονται από πολλούς Δήμους της χώρας παρέχουν υπηρεσίες στους ανθρώπους με άνοια και τις οικογένειές τους.

Με εκτίμηση,
1η Τοπική Ομάδα Υγείας (ΤΟΜΥ) Τρίπολης Κέντρο Υγείας Τρίπολης - 6η Δ.Υ.Πε. - Υπουργείο Υγείας 2ο χιλ. Τρίπολης – Σπάρτης 22132 Τρίπολη