Ο βουλευτής Αρκαδίας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Γιώργος Παπαηλιού απευθυνόμενος προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη και τους βουλευτές της ΝΔ κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για τον «Σωφρονιστικό Κώδικα»: 

Η ΝΔ κέρδισε τις εκλογές 2019 με τα συνθήματα και τα προτάγματα του «νόμου και της τάξης», της «μηδενικής ανοχής», της ασφάλειας και της μείωσης της εγκληματικότητας.

Όμως από τα στοιχεία για τα έτη 2020 και 2021, που η ΝΔ κυβερνά – για το έτος 2022 δεν υπάρχουν στοιχεία –  προκύπτει αύξηση τόσο της χαμηλής και μεσαίας εγκληματικότητας, όσο και της βαριάς εγκληματικότητας. 

Με τα αναφερόμενα από την κυβέρνηση της ΝΔ, γίνεται επίκληση στοιχείων 9μήνου, ενώ είναι κυβέρνηση ήδη 3 ετών, ποσοστών και όχι απόλυτων αριθμών και άλλων αυθαίρετων περιόδων και κριτηρίων. Έτσι εξάγονται αυθαίρετα συμπεράσματα.

Όμως οι αριθμοί είναι αμείλικτοι, κύριοι της ΝΔ.

Και πάντως υπάρχει ένα άλλο μέγεθος, που και αυτό αποτυπώνεται σε αριθμούς, το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών.

Κύριοι της ΝΔ, οι πολίτες δεν αισθάνονται ασφαλείς.

Αποτύχατε και στον τομέα της ασφάλειας (σε έναν τομέα που υποτίθεται ότι είναι προνομιακός για σας), όπως και σε όλους τους άλλους.

Έτσι, στις προσεχείς εκλογές, θα εισπράξετε το λογαριασμό στο ακέραιο.

Ο βουλευτής Αρκαδίας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Γιώργος  Παπαηλιού, μιλώντας στην αρμόδια Διαρκή Επιτροπή (24.10.2022) και στην Ολομέλεια της Βουλής (25.10.2022), για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για τον «Σωφρονιστικό Κώδικα», είπε, μεταξύ των άλλων τα εξής :

Η κατάσταση στις φυλακές της χώρας, ο υπερπληθυσμός  και οι συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων είναι οριακά τραγικές. Για τις συνθήκες διαβίωσής τους,  η χώρα μας έχει καταδικαστεί επανειλημμένα, καταβάλλοντας μεγάλα ποσά  αποζημιώσεων. 

Στην έκθεση της αρμόδιας επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι ελληνικές φυλακές χαρακτηρίζονται απλές αποθήκες ανθρώπων, οι οποίες τελούν σε  ευθεία και διαρκή αντίθεση με κάθε κανόνα ή πρότυπο του ευρωπαϊκού δικαίου προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου. 

Μετά την έκδοση μιάς πρώτης καταδικαστικής, για τη χώρα μας, δήλωσης της Επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης-της cpt, φαίνεται ότι επίκειται η έκδοση και άλλης (δεύτερης)  δήλωσης εις βάρος της χώρας μας, αφού δεν έχουν δοθεί λύσεις στα δομικά και χρόνια  προβλήματα του σωφρονιστικού συστήματος. 

Βασικό ζητούμενο είναι η δημιουργία και εφαρμογή από την πολιτεία ενός μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδίου για το σωφρονιστικό σύστημα. Ένα τέτοιο σχέδιο είχε καταρτιστεί επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που όμως δεν εφαρμόστηκε από την κυβέρνηση της ΝΔ.  

Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει επικεντρωθεί στη νομοθέτηση αυστηρότερων ποινών – μόνον τα εγκλήματα του «λευκού κολάρου», οι δράστες αυτών, δηλαδή όποιοι λυμαίνονται το δημόσιο πλούτο και λαφυραγωγούν τη δημόσια περιουσία   αντιμετωπίζονται  με προκλητική επιείκεια – αλλά και στην κατάργηση ευεργετικών ρυθμίσεων, όπως στην αναστολή, πλέον στην κατάργηση, της εφαρμογής του θεσμού της κοινωφελούς εργασίας, στη μη εφαρμογή του θεσμού της ημιελεύθερης διαβίωσης, στην αυστηροποίηση των προϋποθέσεων χορήγησης αδειών, στην υπό όρους απόλυση των κρατουμένων και στη μεταγωγή αυτών  σε αγροτικές φυλακές. 

Με τις προτεινόμενες από την κυβέρνηση τροποποιήσεις-αλλαγές στο σωφρονιστικό κώδικα θεσμοθετείται μία σειρά  ρυθμίσεων, που αποσκοπούν όχι στο σωφρονισμό αλλά στην περαιτέρω τιμώρηση των κρατουμένων, με την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την καταπάτηση των αρχών της ισότητας ως προς τη μεταχείριση και της αναλογικότητας, αλλά κυρίως την ακύρωση κάθε προσπάθειας κοινωνικής επανένταξης, στην οποία πρέπει να αποσκοπεί ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό σωφρονιστικό σύστημα. 

Ενδεικτικά,

-) στις φυλακές αυξημένης ασφαλείας  θα μετάγονται κρατούμενοι  καταδικασμένοι για συγκεκριμένα κακουργήματα, κρατούμενοι που έχουν διαπράξει σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα, κρατούμενοι που κρίνονται ιδιαίτερα επικίνδυνοι και κρατούμενοι «σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις» με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής, μετά από αιτιολογημένη απόφαση του Συμβουλίου της Φυλακής χωρίς όμως να ορίζονται συγκεκριμένα  κριτήρια εξατομικευμένης κρίσης, ώστε η  μεταγωγή σ΄ αυτές να μη συνιστά επιβολή ποινής. 

-) παραβιάζεται η προστασία της νεαρής ηλικίας, καθώς αίρεται η ρητή απαγόρευση συγχρωτισμού των κρατουμένων αυτής της ηλικίας με τους ενήλικους και ορίζεται ότι κρατούμενοι αυτής της  ηλικίας μπορεί να μετάγονται και να κρατούνται σε σωφρονιστικά καταστήματα ενηλίκων «αν συντρέχουν σπουδαίοι λόγοι και κυρίως πειθαρχικοί ή τάξεως».

-) οι αγροτικές φυλακές υπολειτουργούν επί χρόνια, αφού η δυναμικότητά-η πληρότητά τους δεν καλύπτεται, όταν στις υπόλοιπες κλειστές φυλακές υπάρχει συνωστισμός. Και αυτό διότι ουσιαστικά αποκλείονται από τη μεταγωγή σε αυτές όποιοι κρίνονται «επικίνδυνοι», όπως και όποιοι υποπέσουν γενικά σε κάποιο πειθαρχικό παράπτωμα, όχι απαραίτητα  σοβαρό, αλλά και όποιοι έχουν  καταδικαστεί για τρομοκρατία στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνωσης,  για εγκλήματα εσχάτης προδοσίας και ανθρωποκτονίας στο πλαίσιο εγκληματικής οργάνωσης. 

Βάσει αυτών, οι αγροτικές φυλακές, προβλέπεται, ότι σύντομα θα οδηγηθούν σε «κλείσιμο», αφού δεν θα έχουν κρατούμενους.

-) τίθενται επιπλέον εμπόδια στην εκπαίδευση των κρατουμένων, αφού  το δικαίωμα στην εκπαίδευση αναγνωρίζεται υπό όρους και με εξαιρέσεις. Συγκεκριμένα,  δικαίωμα να αιτηθεί εκπαιδευτικής άδειας κατοχυρώνεται, μόνον αν ο κρατούμενος έχει εκτίσει μέρος της ποινής του και η εκπαιδευτική άδεια χάνεται, αν, με τη συνέχισή της, προκαλούνται σοβαρές υπόνοιες για την τέλεση νέων εγκλημάτων ή αν γίνεται κακή χρήση της. 

Και όλα αυτά προτείνονται στο πλαίσιο ακραία συντηρητικών ιδεοληψιών και αντιεπιστημονικών απόψεων, που οδήγησαν στην κυβερνητική απόφαση, οι φυλακές  να  υπαχθούν στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και «να αποκοπούν» από το φυσικό χώρο τους, το  Υπουργείο Δικαιοσύνης, και επομένως από την όποια σχέση τους με τη Δικαιοσύνη,  το μηχανισμό απονομής της, εφαρμογής  των αποφάσεών της και εκτέλεσης των ποινών.