Ο βουλευτής Αρκαδίας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Γιώργος  Παπαηλιού, μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής, για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την ενσωμάτωση δύο oδηγιών «… σχετικά με … πτυχές που αφορούν τις συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου και ψηφιακών υπηρεσιών …και για τις πωλήσεις αγαθών …»    είπε, μεταξύ των άλλων τα εξής : 

1) Με το νομοσχέδιο για  την ενσωμάτωση δύο oδηγιών «… σχετικά με … πτυχές που αφορούν τις συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου και ψηφιακών υπηρεσιών …και για τις πωλήσεις αγαθών …»    ενσωματώνονται στο εθνικό δίκαιο δύο ευρωπαϊκές oδηγίες που αφορούν τις συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου και ψηφιακών υπηρεσιών (και για τις πωλήσεις αγαθών). Αντικείμενο  αυτών,  είναι δεδομένα τα οποία παράγονται και παρέχονται σε ψηφιακή μορφή, και τα οποία επιτρέπουν στο λήπτη να τα επεξεργάζεται και να τα αποθηκεύει. 

Αναμφίβολα, υπάρχει  ανάγκη για ρύθμιση του ψηφιακού χώρου, τόσο για  τη στήριξη της ανάπτυξης και της καινοτομίας στην ψηφιακή οικονομία, όσο και για την προστασία των χρηστών.

Σκοπός των oδηγιών είναι η προσαρμογή του εθνικού δικαίου στις ανάγκες-στις απαιτήσεις των σύγχρονων συναλλαγών, στο πλαίσιο των οποίων η παροχή ψηφιακού περιεχομένου και ψηφιακών υπηρεσιών αναπτύσσεται και επεκτείνεται. Μέσω της εισαγωγής του συγκεκριμένου κανονιστικού πλαισίου  ενισχύεται η ψηφιακή οικονομία, όμως με την εμπέδωση της ασφάλειας των συναλλαγών,  του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων,   της προστασίας των χρηστών και της  διαμόρφωσης ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς.

Επομένως, οι προτεινόμενοι κανόνες που αφορούν αυτού του είδους τις συμβάσεις δεν πρέπει  να  παρεκκλίνουν από τις ρυθμίσεις των οδηγιών και να τις διευρύνουν υπερβολικά. 

Αυτό ισχύει, τόσο για εθνικές διατάξεις που διευρύνουν, όσο και για εθνικές διατάξεις που απομειώνουν το επίπεδο της προστασίας του καταναλωτή-αγοραστή. Έτσι υιοθετείται  το μοντέλο της μέγιστης ή πλήρους εναρμόνισης, στην οποία όμως  δεν ανταποκρίνεται το περιεχόμενο του υπό κρίση νομοσχεδίου.

2) Σε περίπτωση ενσωμάτωσης της οδηγίας στον Αστικό Κώδικα, αλλοιώνεται το ύφος αλλά και η συνεκτικότητα και η ενότητα του Αστικού Κώδικα. Είναι προφανές, ότι αλλάζουν οι ορισμοί που περιλαμβάνονται σ΄ αυτόν  και αποδυναμώνονται οι διατάξεις για την πώληση διά ζώσης-με φυσικό τρόπο, αφού η νομοθετική  πρόβλεψη προσαρμόζεται αποκλειστικά στις ανάγκες της ψηφιακής πραγματικότητας. 

Ωστόσο, η πώληση διά ζώσης-με φυσικό τρόπο υπάρχει, αναπτύσσεται και θα συνεχίσει να υπάρχει. 

Κατά συνέπεια, οι διαφορετικές ρυθμίσεις για τις ψηφιακές πωλήσεις πρέπει να περιληφθούν σε ξεχωριστό νομοθέτημα και όχι ως προσθήκη-αλλαγή του Αστικού Κώδικα.

3) Οι προτεινόμενες διατάξεις πρέπει να ανταποκρίνονται στην ισορροπία των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των εμπλεκομένων. Αυτό μπορεί να γίνει με τη θεσμοθέτηση ορισμένων και  σαφών κανόνων, που να συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς.  

Άλλωστε το Σύνταγμα, κατοχυρώνει την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Όμως  με το νομοσχέδιο  προκαλούνται ασάφειες ως προς το επίπεδο  διασφάλισης των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του λήπτη  του ψηφιακού προϊόντος. Και  αυτό, διότι  εισάγεται εξαίρεση από τον ευρωπαϊκό κανονισμό για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Σε αυτό το πλαίσιο  ορίζεται, ότι «οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται όταν με τη σύμβαση … ο λήπτης έχει υποχρέωση να παρέχει δικά του δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, εκτός αν τα δεδομένα αυτά υποβάλλονται σε επεξεργασία από τον προμηθευτή αποκλειστικά για την παροχή του ψηφιακού περιεχομένου ή της ψηφιακής υπηρεσίας ή προκειμένου ο προμηθευτής να συμμορφωθεί προς νομικές υποχρεώσεις και ο προμηθευτής δεν επεξεργάζεται τα δεδομένα αυτά για οποιονδήποτε άλλον σκοπό». 

Δεν είναι κατανοητός ο λόγος αυτών των εξαιρέσεων : Ποιός κρίνει πότε ενεργοποιείται η εξαίρεση, δηλαδή πότε τα προσωπικά δεδομένα που συλλέγονται από τον προμηθευτή είναι μόνο και μόνο για να συμμορφωθεί προς νομικές υποχρεώσεις του ; Και ποιές είναι αυτές οι νομικές υποχρεώσεις του προμηθευτή της ψηφιακής υπηρεσίας ; Πότε και ποιός κρίνει αν τα δεδομένα αυτά τυγχάνουν επεξεργασίας και για άλλο σκοπό ;

Η εξαίρεση που εισάγεται παραπέμπει στην περίπτωση της cisco, στη σύμβαση με την εταιρία palandir, δήθεν για τον έλεγχο της πανδημίας, που διεκόπη μόλις αποκαλύφθηκε,  στις παρακολουθήσεις με το κατασκοπευτικό λογισμικό pretador. 

Η πολιτική συγκυρία, κατά την οποία εισάγεται μια τέτοια διάταξη εν μέσω της θύελλας για το ελληνικό watergate και εν αναμονή της λειτουργίας, (του τρόπου λειτουργίας) και των συμπερασμάτων της  εξεταστικής επιτροπής δεν είναι τυχαία και είναι αν μη τι άλλο ύποπτη. Δυστυχώς, από μία κυβέρνηση που δεν σέβεται το κράτος δικαίου και τα δικαιώματα των πολιτών, δεν αναμένονται απαντήσεις ή οι απαντήσεις που θα δοθούν θα είναι αόριστες και εν τέλει δεν θα ανταποκρίνονται στους συνταγματικούς κανόνες, της αρχής του κράτους δικαίου συμπεριλαμβανομένης .

Η ψηφιακή τεχνολογία υπηρετεί σύγχρονες  ανάγκες, στις οποίες πρέπει να ανταποκρίνεται.

Η ψηφιακή τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί τις σύγχρονες  ανάγκες της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας.

Ταυτόχρονα, η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα πρέπει να είναι απολύτως σεβαστή και να τηρείται.

Και πάντως η ψηφιακή τεχνολογία δεν πρέπει να αποτελεί ευκαιρία για τη χειραγώγηση των πολιτών, και, όπως εν προκειμένω,  ως ληπτών ψηφιακού περιεχομένου και ψηφιακών υπηρεσιών, από την κρατική εξουσία και από τους μεγάλους και ισχυρούς της αγοράς.

Δυστυχώς, ούτε το υπό κρίση νομοσχέδιο, ούτε η παρούσα κυβέρνηση της ΝΔ του «συστήματος Μητσοτάκη», υπηρετούν αυτούς τους σκοπούς.