Η αναζήτηση απαντήσεων για το πως δημιουργήθηκε ο νέος κορωνοϊός έστρεψαν τα φώτα της δημοσιότητας σε μια επιστημονική δραστηριότητα που, μέχρι τώρα, λειτουργούσε μακριά από τη δημόσια σφαίρα.

Γνωστό ως "κέρδος λειτουργίας" (αγγλικά: gain of function), το είδος αυτό έρευνας αφορά την χειραγώγηση παθογόνων, συχνά καθιστώντας τα πιο θανάσιμα,  με σκοπό την κατανόηση της συμπεριφοράς των ιών και πως μπορούν ν' αντισταθούν στα εμβόλια.

"Φωνές" που κριτικάρουν την πρακτική αυτή ισχυρίζονται πως το ρίσκο της "διαρροής" ενός ιού που θα προκαλέσει μια πανδημία είναι πολύ μεγάλο- το 2014 η χρηματοδότηση αυτού του είδους της έρευνας επάνω σε συγκεκριμένους ιούς από την Κυβέρνηση των Η.Π.Α., σταμάτησε με απόφαση του τότε Προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, ενώ αξιωματούχοι επέβαλαν αυστηρότερους κανονισμούς. 

Νέοι κανόνες επιβλήθηκαν το 2017 αλλά παρόμοια πειράματα, συχνά με χρηματοδότηση από τις Η.Π.Α., συνεχίστηκαν σε μια σειρά από εργαστήρια του πλανήτη ακόμα και μετά την απαγόρευση. Ένα απ' αυτά τα εργαστήρια είναι το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γιουχάν, στην Κίνα.

Ο Άντονι Φάουτσι, ο κατά τεκμήριο κορυφαίος Βορειοαμερικανός επιστήμονας του τομέα και υπεύθυνος της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της πανδημίας στις Η.Π.Α., ανέφερε, την προηγούμενη εβδομάδα σε σχετική ακρόαση της Αμερικανικής Γερουσίας, πως μια πολυεθνική ομάδα επιστημόνων έλαβε χρηματοδότηση ύψους 600.000 δολαρίων μεταξύ 2015 και 2020 για να ερευνήσει εάν οι κορωνοϊοί των νυχτερίδων αποτελούν κίνδυνο για τους ανθρώπους.

Σύμφωνα με δημοσίευση του 2015 σ' έγκυρο επιστημονικό περιοδικό ("Νature"), οι επιστήμονες ""ένωσαν" δυο διαφορετικούς κορωνοϊούς και δημιούργησαν έναν πιο επικίνδυνο ιό που, όπως διαπίστωσαν, είχε τη δυνατότητα να μολύνει ανθρώπους. Ο κ. Φάουτσι, ωστόσο, αρνήθηκε πως η έρευνα που γινόταν στο Ινστιτούτο ήταν τέτοιου είδους.

Πολλοί επιστήμονες, από την άλλη,  εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να υπήρξε "διαρροή" του νέου κορωνοϊού από το εργαστήριο της Γιουχάν- καθώς ακόμα δεν έχει αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας πως ο νέος κορωνοϊός "μεταφέρθηκε" με φυσικό τρόπο στους ανθρώπους από κάποιο μέλος του ζωικού βασιλείου.

Επιπρόσθετα, επιφανείς επιστήμονες όπως ο Μαρκ Λίπσιτς- Καθηγητής Επιδημιολογίας στο Χάρβαρντ- και ο Μίλτον Λάιτενμπεργκ- Καθηγητής του πανεπιστημίου του Μέριλαντ-, αναφέρουν πως δεν θα έπρεπε να γίνονται κανενός είδους πειράματα στη Γιουχάν, εκτός αν υπήρχε μια πολύ καλή δικαιολογία που θ' αφορούσε την προστασία της Δημόσιας Υγείας. 

Να θυμίσουμε πως, νωρίτερα μες το χρόνο, υπήρξε μια έρευνα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στις εγκαταστάσεις της Γιουχάν, η οποία κατέληξε πως είναι "εξαιρετικά απίθανο" να "διέρρευσε" ο νέος κορωνοϊός από το εργαστήριο. Ωστόσο, το πόρισμα αμφισβητήθηκε τον περασμένο Μάρτιο από της Η.Π.Α. και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως και από τον ίδιο τον γενικό διευθυντή του Οργανισμού!

Κατά συνέπεια, ο νυν Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, διέταξε τις υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας του να διερευνήσουν την υπόθεση και να καταλήξουν σ' ένα πόρισμα, μέσα σε τρεις μήνες. Οι Κινεζικές αρχές αποκλείουν κάθε πιθανότητα "διαρροής" του ιού και χαρακτηρίζουν την όλη υπόθεση "θεωρία συνωμοσίας".

Σε κάθε περίπτωση, ενώ επιστήμονες υποστηρίζουν πως  πλανήτης μπορεί και να μην μάθει ποτέ εάν ο νέος κορωνοϊός προέκυψε με φυσικό ή τεχνητό τρόπο, πολλοί πιστεύουν πως η πανδημία έδειξε με τον πλέον τραγικό τρόπο το γιατί τέτοιου είδους έρευνες/ πειράματα δεν πρέπει να γίνονται καθόλου.

(με στοιχεία από άρθρο των Financial Times, μετάφραση arcadia938)